سیر تحول غزل از جاهلی تا اموی

بی شک نجواها و نغمه های خیال انگیز قاموس دلدادگی که در لفافة غزل در پیکرة شعر و ادب عربی راه یافت و توجه و اقبال روزافزون شاعران را به این گونة شعری در پی داشت بشدت تحت تأثیر چکامه های دلکش و دلربای چهره های نامدار عرصه ادب جاهلی در آغاز سروده هایشان بود آنان با جهت بخشیدن به امواج خروشان و پرتلاطم ساحل بیکران احساسات و عواطف، پایه های قالب غزل را پی-ریزی کردند و زمینه تغییر و تحول را در نگرش ادبی شاعران دوره های بعد فراهم نمودند. در پی تحولات سیاسی اجتماعی و اقتصادی دوره های اسلامی و اموی که نقطة عطفی در تاریخ عرب بشمار می آید، نوگرایی و تجدید در مضمونهای شعری از جمله غزل، امری اجتناب ناپذیر به نظر میرسید؛ بطوریکه تلاش برای پدید آوردن اصول و مبانی جدید جای کوشش برای تطبیق اصول از پیش پذیرفته شده را گرفت. غزلسرایان در دورة اموی مبانی جدید خود را سامان بخشیدند؛ غزل را بعنوان مضمون شعری مستقل معرفی کردند اما این در حالی بود که چکامه های عاشقانه مطلع اشعار با الهام از ویژگی صداقت قدرت و انسجام دربرابر شاخه های قالب جدید شعری رنگ نباخت و توانست با پویایی به حیات خود ادامه دهد